Kategori: Makaleler

“Kardinal kime denir?”: Bilimsel merakla, herkesin anlayacağı bir açıklama Bilimsel kavramların gizemini günlük dilin sıcaklığıyla buluşturmayı seviyorum. “Kardinal kime denir?” sorusu ilk bakışta tek bir yanıt bekler gibi dursa da, aslında biyolojiden matematiğe, dilden tıbba uzanan çok katmanlı bir dünya açıyor. Gelin, kanıta ve literatüre yaslanan ama sade bir dille bu kavramı birlikte çözelim. Köken: ‘Cardo’dan ‘kardinal’e “Kardinal” sözcüğü Latincedeki cardo (“menteşe”, “eksen”, “odak”) kökünden gelir. Bu kök, bir şeyin üzerinde döndüğü temel eksen fikrini taşır. Bu yüzden “kardinal” sözcüğü hangi alana girerse girsin, “temel, esas, belirleyici” anlam gölgesini korur. Aşağıdaki başlıklarda göreceğiniz gibi, kavram farklı disiplinlerde farklı nesnelere işaret…

Hüruşan Nedir? Güç, İktidar ve Toplumsal Düzen Üzerine Bir Siyaset Bilimi Analizi Hüruşan: Toplumsal İlişkilerde Gizli Güç Dinamikleri Güç, iktidar ve toplumsal düzen üzerine düşündüğümüzde, genellikle bu kavramların toplumlar arası ilişkilerdeki belirleyici rolü akla gelir. Gücün, kim tarafından ve nasıl kullanıldığı ise bu ilişkinin şekil bulmasında belirleyici faktörlerden biridir. Bir siyaset bilimcinin perspektifinden bakıldığında, toplumsal düzeni, devletin kurumsal yapılarından halkın bireysel eylemlerine kadar geniş bir yelpazede incelemek gerekir. Ancak, pek çok kavram arasında en dikkat çekenlerden biri “hüruşan”dır. Peki, hüruşan ne anlama gelir? Bu kavramın gücün, iktidarın ve toplumsal etkileşimin dinamiklerini nasıl şekillendirdiğini anlamak, çağdaş toplumsal yapıları çözümlemek adına hayati…

Hünkar Beğendi Blender’dan Geçirilir Mi? Psikolojik Bir Analiz Giriş: Hünkar Beğendi, Bir Tabak Yemekten Fazlası Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümleme ve altında yatan derin anlamları keşfetme konusunda oldukça meraklıyım. Bazen bir davranış, görünenden çok daha fazlasını ifade eder. Bugün, genellikle mutfakta karşılaşılan bir soruya, yani “Hünkar beğendi blenderdan geçirilir mi?” sorusuna odaklanacağım. Sadece bir yemek tarifi mi, yoksa bunun ardında daha derin bir psikolojik anlam mı var? Hünkar beğendi, Osmanlı mutfağının nadide yemeklerinden biri. Ancak bu sorunun, yalnızca yemekle ilgili olmadığını düşündüğümde, insanların iç dünyalarını ve sosyal bağlarını nasıl şekillendirdiğine dair bir keşfe çıkmak istiyorum. Bu yazıda, bilişsel, duygusal…

Hitabet Amacı Nedir? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir İnceleme Günümüzün toplumsal yapısı, güç ilişkilerinin ve ideolojik çatışmaların sürekli değişen dinamikleriyle şekilleniyor. Bu noktada, hitabetin amacı sadece bir iletişim biçimi değil, aynı zamanda iktidar, kurumlar ve vatandaşlık gibi temel kavramlarla bağlantılı stratejik bir araçtır. Siyaset bilimcilerinin bu konudaki analizleri, hitabetin sadece bir dilsel beceri değil, toplumsal yapıyı dönüştürme kapasitesine sahip bir güç gösterisi olduğunu ortaya koymaktadır. Bu yazıda, hitabetin amacını iktidar, toplumsal düzen, ideoloji ve güç ilişkileri çerçevesinde ele alacağız. Hitabetin İktidar ve Güç İlişkileriyle İlişkisi Hitabet, yalnızca söz söyleme değil, aynı zamanda güç kurma ve sürdürme aracıdır. Siyasetçiler, liderler ve toplum…

E-Karneye Nasıl Bakılır? Dijital Bir Belgeden Fazlası Olarak Toplumsal Bir Yansıma Teknoloji ilerledikçe hayatımızın her alanı dijitalleşiyor ve eğitim de bu dönüşümden payını alıyor. Artık çocuklarımızın başarılarını gösteren karneler de elektronik ortamda, birkaç tıklamayla ulaşılabilir hâle geldi. Ancak bu konuyu sadece “nasıl giriş yapılır” gibi teknik bir mesele olarak görmek eksik olur. Çünkü e-karneye bakmak, yalnızca bir belgeyi açmak değil, aynı zamanda eğitimde eşitlik, toplumsal cinsiyet rolleri, ebeveyn tutumları ve sosyal adalet gibi derin meseleleri de beraberinde getirir. Gelin bu konuyu daha geniş bir çerçeveden, farklı bakış açılarıyla ele alalım. E-Karne Nedir ve Neden Önemlidir? E-karne, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından…

Alkol mü Daha Polar Aldehit mi? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Moleküler Bir Yolculuk Hayatım boyunca en çok hoşuma giden şey, bir konuyu sadece tek bir pencereden değil, farklı açılardan ele almak oldu. Kimya dünyasında da bu yaklaşım çok şey kazandırır. Bugün, kulağa belki sadece bir molekül karşılaştırması gibi gelen ama aslında çok daha derin anlamlar taşıyan bir soruya birlikte yanıt arayacağız: Alkol mü daha polar, yoksa aldehit mi? Bu sorunun yanıtı sadece laboratuvar verilerinde değil, farklı kültürlerin, eğitim sistemlerinin ve hatta toplumların kimyaya bakışında da gizli. Hazırsanız moleküllerin dünyasına hem küresel hem yerel bir bakış atalım. — Polarite Nedir? Temel…

1 Palet Karo Kaç m²? Sayılardan Fazlası: Hikâyelerle Anlatılan Gerçekler Bir evin zeminine baktığınızda, sadece taş ya da seramik görmezsiniz. Her bir karo, hayal ettiğiniz yaşam alanının bir parçasıdır. Yeni bir eve taşınırken, mutfakta ya da banyoda küçük ama büyük etkiler yaratan değişiklikler yaparken, hepimizin aklını kurcalayan bir soru vardır: “1 palet karo kaç m² kaplar?” Bu yazıda bu sorunun yanıtını sadece sayılarla değil, gerçek hayat örnekleriyle, deneyimlerle ve verilerle birlikte ele alacağız. Çünkü rakamların arkasında her zaman bir hikâye vardır. Karo ve Alan Hesabı: Neden Bu Kadar Önemli? Hayal edin… Elif ve Mert yeni evlerine taşınmış genç bir çift.…

1 metrekare kar kaç kg? Basit bir soru değil, basitleştirildiği için tehlikeli “1 metrekare kar kaç kilo gelir?” sorusu yıllardır sosyal medyada, haber bültenlerinde, hatta komşu muhabbetlerinde dolaşır. Benim iddiam net: Bu soru yanlış sorulduğu için yanlış cevaplar veririz. Çünkü karın ağırlığı sabit bir sayı değildir; yoğunluğa, derinliğe ve su eşdeğerine bağlıdır. Aynı yüzeydeki 10 cm “pudra” kar ile 10 cm “sulu” karın yükü arasında iki-üç kat fark olabilir. Hadi miti parçalayalım, veriye dayalı bir çerçeve kuralım ve tartışmayı açalım. Formül: Ağırlık (kg/m²) = Yoğunluk (kg/m³) × Derinlik (m) = Karın su eşdeğeri (mm) → kg/m² — Neden “1 metrekare…